piątek, 24 maj 2024 14:41

Innowacyjne kompostowanie w ZUOK Spytkowo

Napisał

Innowacyjne kompostowanie w ZUOK Spytkowo

Instalacja ZUOK Spytkowo, posiada technologie kompostowania oraz jako jedna z niewielu w Polsce wdrożyła procedury służące wytwarzaniu ze zbieranych selektywnie bioodpadów komunalnych (potocznie mówiąc odpadów kuchennych oraz odpadów zielonych) produktu nawozowego w postaci środka poprawiającego właściwości gleby, który otrzymał nazwę „Żyźniak”.  

By produkować taki środek z odpadów kuchennych  formalnie zwanych ubocznymi produktami  pochodzenia zwierzęcego (UPPZ) instalacja musi posiadać odpowiednia decyzję administracyjną wydawaną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W 2022 roku Spółka otrzymała taką decyzję od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która pozwoliła na wprowadzanie do obrotu produkowany przez nas "Żyźniak".  Procesy kompostowania odpadów zakończone wytworzeniem kompostu to nic innego jak procesy recyklingu organicznego. Przepisy stanowią, że bioodpady stanowiące odpady komunalne poddane obróbce tlenowej lub beztlenowej zalicza się do odpadów poddanych recyklingowi, jeżeli zostały zebrane w sposób selektywny. Do ZUOK Spytkowo trafiają bioodpady pochodzące z selektywnej zbiórki odpadów zbierane w brązowych pojemnikach, do których wrzucamy zarówno odpady zielone jak i kuchenne w tym UPPZ. Taka forma zbiórki wynika z dostosowania zarówno wymagań technologicznych jak i miejscowego prawa określającego sposób selektywnego zbierania odpadów, które zostało dostosowane do możliwości technologicznych instalacji. Stąd wynikają różnice że np. w Giżycku zbieramy bioodpady razem z odpadami kuchennymi w tym z odpadami pochodzenia zwierzęcego i odpadami zielonymi, a np. w Warszawie tylko odpady zielone.  

Mimo, że proces kompostowania jest podobny to większość instalacji w Polsce jeśli już wytwarza kompost to tylko z odpadów zielonych.  Wynika to z faktu, że sama technologia bez odpowiedniej organizacji pracy w tym wdrożonych surowo przestrzeganych procedur sanitarnych nie pozwala na uzyskanie w/w decyzji na wprowadzanie do obrotu. Te procedury sanitarne wynikają wprost z wdrożenia i przestrzegania systemu HACCP czyli Systemu Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli (od ang. Hazard Analysis and Critical Control Points) stosowanym do produkcji żywności. Mimo, że może Was to dziwić że mówimy o systemie dotyczącym żywności to właściwe HACCP jest systemowym postępowaniem (jak w przypadku jakiegoś systemu jakości) mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Pozwala on zidentyfikować i oszacować skalę zagrożeń bezpieczeństwa żywności z punktu widzenia jej jakości zdrowotnej oraz ryzyka wystąpienia tych zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i dystrybucji żywności. Wytwarzany w Spytkowie „Żyźniak” poprzez poprawę właściwości gleby służy pośrednio rolnictwu i produkcji żywności, stąd też zupełnie inne wymagania sanitarne niż przy  wytwarzaniu produktu nawozowego tylko z odpadów zielonych. W załącznikach oraz na naszej stronie internetowej znajdziecie skan Decyzji pozwalającej na wprowadzenie do obrotu naszego Żyźniaka.

 

Aby otrzymać powyższą decyzję ZUOK Spytkowo Sp. z o.o. poza zapewnieniem niezbędnej technologii musiał wprowadzić odpowiednią organizację pracy oraz zdrożyć procedury zgodne z wymaganiami systemu HACCP. Wśród nich znajdziemy:

- rozdrabnianie UPPZ do maksymalnej wielkości cząsteczek 12 mm (niewymagane w przypadku odpadów zielonych)

- osiąganie minimalnej temperatury 70°C przez 60 minut bez przerwy. (w praktyce znacznie dłużej co zapewnia wyeliminowanie szkodliwych dla naszego zdrowia bakterii).

Poniżej fragment odpowiedniego rozporządzenia.

Rozporządzenie Komisji (UE) NR 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r.

Jak to wygląda w praktyce?

Kuchenne odpady biodegradowalne są rozdrabniane, następnie trafiają do reaktorów intensywnego kompostowania, gdzie są napowietrzane i zraszane wodą przez 2-4 tygodnie, osiągając temperatury powyżej 70°C. Po tym okresie są przenoszone na plac dojrzewania kompostu na kolejne 6-10 tygodni.

Proces jest monitorowany, a kompost w trakcie procesów jak i po zakończeniu poddawany jest kontrolom. Każda partia kompostu wyprodukowana w ZUOK Spytkowo jest badana pod kątem obecności bakterii Salmonelli oraz E. Coli. Jeśli wykryta zostanie jakakolwiek ilość Salmonelli, partia jest poddawana ponownemu procesowi.

Procedury HACCP są stosowane w każdym etapie procesu kompostowania. Każdy etap jest dokładnie sprawdzany i prowadzony jest dla niego dziennik. Co miesiąc prowadzone są audyty wewnętrzne mające na celu sprawdzenie, czy procesy są prowadzone zgodnie z procedurami. System HACCP składa się z siedmiu zasad, które obejmują m.in. analizę zagrożeń, ustalanie krytycznych punktów kontrolnych oraz monitorowanie tych punktów, co zapewnia najwyższy poziom bezpieczeństwa i jakości produkowanego kompostu.

Poniżej na rysunku zrzut z ekranu wykresu temperatury w procesie kompostowania.

Wykres temperatury w procesie kompostowania.

Instalacja jest regularnie kontrolowana przez Powiatowego Inspektora Weterynarii oraz Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Proces jest zgodny z rygorystycznymi normami, a każda partia kompostu spełnia wszystkie wymagania bezpieczeństwa.

 

Podsumowując, dzięki zaawansowanej technologii i przestrzeganiu ścisłych procedur HACCP, nasza instalacja skutecznie przetwarza odpady biodegradowalne z mięsa i kości, w wysokiej jakości kompost "Żyźniak", który jest bezpieczny i skuteczny w poprawianiu właściwości gleby.